‘De specifieke kennis van orkestbibliothecarissen is van groot belang voor de orkesten en hun musici’

Elisa Rodenburg werkt sinds een half jaar voor Het Gelders Orkest als orkestbibliothecaris. De baan orkestbibliothecaris is misschien wel de traditioneelste onder de muziekbibliothecaris-sen. Haar belangrijkste taak is het leveren van de juiste bladmuziek aan de 65 orkestleden. Het orkest beschikt over een behoorlijke bibliotheek voor eigen gebruik. Daarnaast koopt Rodenburg nieuw materiaal aan of huurt ze de muziek. Niet alle orkestmuziek is namelijk te koop. Orkestwerken waar auteursrecht op rust kunnen in de regel alleen maar gehuurd worden. Dit heeft onder meer te maken met de afdracht van royalties. ‘Mijn belangrijkste taak is de musici op tijd van de juiste muziek te voorzien. Van een speurtocht naar de juiste uitgave tot het eventuele bestellen. Wanneer de partituren en partijen eenmaal binnen zijn, moet ik zorgen dat de aanvoerders van de strijkers de streken bepalen. Strijkers dienen immers synchroon te strijken, omhoog of omlaag. Dat zijn de zogenaamde op- en afstreken,’ legt Rodenburg uit.

Het is aan haar om die streken in alle partijen te noteren. Ook andere aanpassingen als het veranderen van een toonsoort hoort tot de taken van een orkestbibliothecaris. ‘Als musici de muziek thuis gaan instuderen, komen ze de partijen bij mij ophalen. Voor de eerste orkestrepetitie zorg ik dat alles in de juiste volgorde op de lessenaars staat. Op een werkdag lopen alle werkzaamheden door elkaar en ben ik ook bezig met de voorbereidingen voor de volgende maand en het volgend seizoen.’

Daarnaast doet ze research naar onduidelijkheden in de muziek en vragen over de bezetting (hoeveel en welke instrumenten precies nodig zijn voor een bepaalde uitvoering ligt vaak niet van tevoren vast). ‘Momenteel speelt iedereen als vanzelfsprekend nog van papier, maar in de komende jaren zal blijken of men naar het spelen van tablets overgaat,’ zegt Rodenburg. ‘Sommige orkesten doen dat al.’

Een andere trend die ze signaleert is dat bij sommige orkesten tegenwoordig – uit bezuinigingsoverwegingen – een van de musici de rol van bibliothecaris vervult. Rodenburg hoopt over tien jaar nog steeds orkestbibliothecaris te kunnen zijn. ‘Ik zit zelf pas kort in het vak, maar ik weet dat mijn collega’s over enorm veel specifieke kennis beschikken die van groot belang is voor de orkesten en hun musici. De functie van een bibliothecaris is in ieder geval onmisbaar. Want iemand met kennis van zaken moet zorgen dat de spullen goed en op tijd beschikbaar zijn,’ onderstreept Rodenburg haar specialisme.